Małgorzata Koc
doradczyni metodyczna, autorka, nauczycielka przedszkola, ekspertka EduAkcji
W cyklu „Wakacyjny dyżur w przedszkolu” czas na nietypowe przybory, którymi można się bawić w różnorodny sposób. Taśma gumowa lub guma sensoryczna to wspaniałe środki dydaktyczne. Dzięki nim uczestnicy zabawy bardzo szybko i wręcz intuicyjnie ustawiają się w kole. Takie ustawienie sprawia, że wszyscy widzą się nawzajem. Guma staje się niemalże współpartnerem zabawy, zachęcając do współdziałania. Taśmy mogą mieć różne długości, w zależności od tego, do jakich zabaw chcemy je wykorzystać. Można bawić się nimi tak na zewnątrz, jak i w sali przedszkolnej.
Ruch odgrywa niezwykle ważną rolę w edukacji i rozwoju małego dziecka. Wpływa na jego rozwój fizyczny, emocjonalny i poznawczy. Poprzez ruch dzieci rozwijają sprawność fizyczną. Doskonalą koordynację i równowagę, rozwijają siłę, szybkość, gibkość, zręczność. Te umiejętności odgrywają ważną rolę przy nauce pisania, czytania, liczenia. Aktywność ruchowa pomaga dziecku skupić się i skoncentrować na działaniu. W ruchu dzieci lepiej przyswajają wiedzę. Organizm dzięki aktywności fizycznej wytwarza endorfiny, które wpływają na nastrój i koncentrację. Podczas zabaw ruchowych dzieci uczą się współdziałania, dzielenia się, rozwiązywania problemów, negocjacji i komunikacji. Poprzez swobodne poruszanie się rozwijają wyobraźnię i umiejętności twórczego myślenia. Ruch daje możliwość rozwijania kreatywności. Organizujmy więc jak najwięcej zabaw ruchowych, wykorzystując wakacyjny czas i sprzyjającą pogodę. Plac zabaw, teren ogrodu przedszkolnego, boisko lub polanka w lesie to doskonała przestrzeń dla różnorodnych aktywności. Poniżej podsuwamy kilka inspiracji do zabaw z wykorzystaniem taśmy gumowej, którą możemy bez kłopotu zabrać ze sobą, wychodząc z dziećmi na powietrze lub bawiąc się w sali.
Taśma gumowa lub guma sensoryczna to wspaniałe środki dydaktyczne. Dzięki nim uczestnicy zabawy bardzo szybko i wręcz intuicyjnie ustawiają się w kole. Takie ustawienie sprawia, że wszyscy widzą się nawzajem. Elastyczność gumy sprawia, że dzieci chętnie wchodzą w reakcję z taśmą. Guma staje się niemalże współpartnerem zabawy, zachęcając do współdziałania. Dzieci lubią zabawy z gumowymi taśmami. Taśmy mogą mieć różne długości, w zależności od tego, do jakich zabaw chcemy je wykorzystać. Można przygotować taśmę 1,5-metrową do pracy w parach, może być taśma 3-metrowa do pracy w małej grupce lub 7-metrowa do zabaw z całą grupą. Najczęściej guma sensoryczna dostępna jest w sprzedaży w postaci obszytego kolorowym materiałem, rozciągającego się wkładu gumowego. Tęczowa kolorystyka gumy animacyjnej przyciąga uwagę i uatrakcyjnia zabawę! Zastosowanie podwójnie powtarzających się 6 kolorów (analogicznie jak w chuście animacyjnej) znacznie poszerza wachlarz zabaw! Do zabawy można także wykorzystać kupioną za niewielkie pieniądze w pasmanterii zwykłą taśmę gumową o szerokości 2,5–3 cm i długości dostosowanej do liczby uczestników zabawy. Taśma gumowa jednokolorowa, kupiona w pasmanterii, ma jeszcze tę zaletę, że można łatwo przygotować taśmy długości ok. 1,5 m do zabaw w parach dla dzieci z całej grupy.
Szkolenia online dla nauczycieli przedszkoli to bogactwo ważnych tematów w wychowaniu przedszkolnym!
Weź udział w wyjątkowym programie szkoleń online, teraz obejmującym również Specjalne Potrzeby Edukacyjne: Szkolenia online dla nauczycieli przedszkoli.
Przykłady zabaw z taśmami i gumami
Rytmiczne chodzenie
Do rytmicznie wypowiadanego wierszyka dzieci wykonują czynności opisane w wierszyku.
Kolorową gumę mamy
Razem równo z nią biegamy
Kolorową gumę mamy
W obu rękach ją trzymamy
Kolorową gumę mamy
Którą razem rozciągamy
Kolorową gumę mamy
Z gumą sztuczki wyprawiamy
I skaczemy, przykucamy
Razem szybko ją puszczamy
Maszerowanie w jedną i w drugą stronę
Oczywiście maszerowanie z gumą może mieć różne warianty. Dzieci maszerują na przykład rytmicznie przy akompaniamencie muzyki lub tamburyna, na sygnał nauczyciela następuje zmiana kierunku i dzieci maszerują w drugą stronę, zmieniają także rękę, którą trzymały taśmę.
Kto prędzej dookoła?
Dzieci stoją na obwodzie koła, trzymają w dłoniach rozciągniętą taśmę gumową lub gumę sensoryczną. Jedno z dzieci maszeruje na zewnątrz koła w jednym kierunku. Niespodziewanie dotyka osobę z koła i biegnie w tym samym kierunku, w którym maszerowało. Dotknięte dziecko biegnie zaś w przeciwnym kierunku. Kto pierwszy dobiegnie do pustego miejsca w kole, zajmuje je. Kto nie zdążył dobiec do wyznaczonego miejsca, prowadzi zabawę dalej.
Lisek – to zmodyfikowana wersja zabawy ludowej
Dzieci stoją na obwodzie koła i trzymają w rękach naciągniętą gumę. Wyznaczona osoba zaczyna maszerować na zewnątrz koła zgodnie z rytmem wypowiadanego przez wszystkich wierszyka.
Chodzi lisek koło drogi
Cichuteńko stawia nogi
Nic nikomu nie powiada
Jakąś liczbę wypowiada
Kiedy wierszyk się skończy, maszerujące dziecko zatrzymuje się i osoba, za którą „lisek” stanie, wykonuje zadanie, które „lisek” mu zleci. Na przykład cztery podskoki lub sześć przysiadów albo dwa tupnięcia. Po wykonaniu zadania następuje zamiana ról. Dziecko, które wykonywało polecenie staje się „liskiem”, a „lisek” zajmuje miejsce tego dziecka, które wykonało zadanie. Zabawa rozpoczyna się na nowo.
Jadą rowery
Jako narzędzie do różnych aktywności taśma gumowa doskonale sprawdza się przy wspólnych ćwiczeniach, na przykład wzmacnianie mięśni brzucha, rozciąganie dużych grup mięśniowych, ramion, tułowia, nóg.
Dzieci leżą na plecach na obwodzie koła, głowami do środka. Leżąc trzymają w rękach gumę – podnoszą ją i opuszczają zgodnie z poleceniem nauczyciela. Trzymając „kierownicę”, czyli gumę, przed sobą wykonują nogami „rowerek” i wspólnie „jadą”, powoli, po chwili prędzej i następnie bardzo szybko,. W pewnym momencie odpoczywają, a nogi ugięte w kolanach stawiają na podłodze.
Figurki inaczej
Wersja na siedząco i trochę trudniejsza wersja na stojąco.
Wersja na siedząco
Dzieci siedzą na obwodzie koła i trzymają w rękach gumową taśmę. Na sygnał nauczyciela – na siedząco – poruszają całym ciałem, rękoma, głową, nogami, tułowiem, trzymając cały czas gumę w rękach. Na ponowny sygnał zatrzymują się i zastygają w bezruchu do następnego sygnału. W trakcie poruszania ciałem przez dzieci nauczyciel może grać na tamburynie lub włączyć muzykę, wspomagając tempo ruchu.
Wersja na stojąco
Dzieci stoją na obwodzie koła i trzymają w rękach gumową taśmę. Na sygnał nauczyciela wykonują różne aktywności, mogą podskakiwać, maszerować, biegać – na tyle, na ile pozwoli im trzymana w rękach guma. Na ponowny sygnał nauczyciela wszyscy zastygają w bezruchu, tworząc wspólną, malowniczą figurę utworzoną z rozciągającej się gumy. Po chwili następuje wznowienie zabawy. Taką „stopklatkę” nauczyciel może sfotografować. Wspólne oglądanie uwiecznionych figur daje dużo radości dzieciom.
Skakanie przez gumę
Dzieci stoją w kole, zakładają gumę za siebie i opierają ją na kostkach nóg, lekko ją naprężając. Wyznaczone dziecko wychodzi na zewnątrz koła i przeskakuje gumę swoim sposobem. Może to zrobić, ponieważ guma jest naciągnięta przez dzieci stojące z jego lewej i prawej strony. Po wykonaniu zadania wraca na swoje miejsce, a jego podskok lub przeskok naśladuje dziecko stojące na przykład z prawej strony. Można skoki/przeskoki dzieci połączyć, wtedy każdy następny uczestnik po skopiowaniu skoków poprzednika ma za zadanie dodać swój skok/podskok. W ten sposób doskonale ćwiczy się też pamięć.
Kolory się zamieniają
Dzieci stoją na obwodzie koła i trzymają kolorową gumę w rękach. Guma ma powtarzające się kolory, a układ podobny jak w chuście klanzie. Na polecenie nauczyciela, na przykład „czerwony z czerwonym” lub „niebieski z niebieskim”, dzieci trzymające gumę przy wywołanym kolorze przebiegają i zamieniają się miejscami. Może także paść polecenie: „żółty z czerwonym” lub „zielony z pomarańczowym” – wszystko zależy od zasobu kolorów, jakie mamy do dyspozycji.
Ta sama zabawa może być przeprowadzona z jednokolorową taśmą gumową, wtedy tylko oznaczamy ją za pomocą rozdanych dzieciom kolorowych chusteczek lub szarf, przewieszonych, okręconych lub przewiązanych na taśmie w miejscu, w którym stoi dziecko.
Zrób tak samo
Dzieci dobierają się parami, stają twarzami zwróconymi do siebie i trzymają w rękach gumową taśmę. Jedno z dzieci przyjmuje wymyśloną pozę, a drugie stara się ustawić swoje ciało tak, jak w lustrzanym odbiciu. Dzieci cały czas trzymają razem gumową taśmę.
Tańczące chusteczki
Dzieci stoją w parach twarzami zwróconymi do siebie i trzymają w rękach gumową taśmę. Na taśmie zawiązane są kolorowe chusteczki – po dwie z każdej strony. Nauczyciel włącza dowolną muzykę i dzieci rytmicznie poruszają taśmą, synchronizując i dopasowując swoje ruchy do rytmu i tempa muzyki. Zabawę można prowadzić także przy śpiewanej wspólnie piosence.
Pajęczyna – gęstwina
Do zabawy wykorzystujemy 2–3 taśmy gumowe. Mogą być te obszyte materiałem albo te kupione z metra w pasmanterii, ewentualnie jedne i drugie. Wyznaczone pary rozciągają taśmy i wspólnie robią z gum zasieki dla pozostałych. Jedni trzymają taśmę wyżej, drudzy niżej, a jeszcze inna para w poprzek tych dwóch pod skosem. Układ taśm będzie zawsze inny. Pozostałe dzieci ustawiają się w rządku i kolejno – zachowując odległość między sobą – mają za zadanie przejść po tej gęstwinie, nie potrącając żadnej taśmy.
Pociąg
Może być jeden bardzo długi, przy gumie o długości 7 metrów lub kilka pociągów, z wykorzystaniem krótszych, na przykład 3-metrowych taśm.
Dzieci ustawiają się w rzędzie, który otoczony jest taśmą gumową. Stojąc jedno za drugim, chwytają taśmę lewą i prawą ręką. W ten sposób wagoniki, czyli dzieci, są połączone i ustawione. Pierwsze dziecko w rzędzie jest lokomotywą, która prowadzi pociąg w różnych kierunkach. Na sygnał nauczyciela maszynista, czyli dziecko stojące na początku, wysuwa się z taśmy i przebiega na zewnątrz i staje na końcu rzędu, wchodząc do pociągu z tyłu. Pociąg prowadzi teraz następne dziecko, które znajduje się na początku. Zabawa zaś toczy się dalej.
Pociąg jedzie w jedną i w drugą stronę
Dzieci ustawiają się w rzędzie, który otoczony jest gumową taśmą. Stając jedno za drugim, chwytają taśmę lewą i prawą ręką. W ten sposób wagoniki, czyli dzieci, są połączone i ustawione. Pierwsze z dzieci w rzędzie jest lokomotywą, która prowadzi pociąg w różnych kierunkach. Na sygnał nauczyciela wszystkie dzieci odwracają się do tyłu i to z nich, które stało na końcu jest teraz maszynistą i prowadzi pociąg w różnych kierunkach.
Karuzela
Zabawę ruchową do piosenki „Karuzela” można z powodzeniem przeprowadzić z użyciem taśmy sensorycznej. Dzieci stają w kole i trzymają w rękach naciągniętą delikatnie gumę, a śpiewając piosenkę wykonują kolejne ruchy.
Chłopcy, dziewczęta dalej spieszmy się – dzieci wystawiają do przodu raz jedną, raz drugą nogę
Karuzela czeka, wzywa nas z daleka – wystawiają ponownie do przodu raz jedną, raz drugą nogę
Starsi już poszli, a młodsi jeszcze nie – wystawiają niezmiennie do przodu raz jedną, raz drugą nogę
A więc hopsasa – podskakują obunóż do góry w miejscu
Jak ona szybko mknie – cwałem bocznym poruszają się w jedną stronę
Więc dalej, dalej do zabawy spieszmy się
A więc hopsasa – zatrzymują się i podskakują obunóż do góry w miejscu
Jak ona szybko mknie – cwałem bocznym poruszają się w drugą stronę
Więc dalej, dalej do zabawy spieszmy się
Przeskocz – wskocz
Dzieci dobierają się trójkami. Dwoje z nich siedzi – w siadzie skrzyżnym lub klęcznym – na podłodze lub trawie, w odległości na jaką pozwala rozciągnięta między nimi gumowa taśma. Dzieci trzymają taśmę w obu rękach na szerokość około 35–40 cm. Trzecie z dzieci stoi pośrodku i w środku gumy. Jego zadaniem jest wykonać podskokiem rozkrok, kiedy dwójka dzieci trzymających taśmę, złączy ją. Gdy ją ponownie rozłączy, skaczące dziecko powinno wskoczyć do środka. Zabawa trwa do pierwszej pomyłki, potem następuje zmiana ról. Jedno z dzieci trzymających i rozsuwających taśmę wchodzi do środka.
Podziel się ze znajomymi